BENDING THE CURVES

kansen in de woningopgave


Wateroverlast, hittestress, droogte, bodemdaling, mislukte oogsten, uitstervende diersoorten.. Het gaat niet goed met onze planeet.

Door klimaatverandering en de afname van biodiversiteit brokkelt de kwaliteit van onze leefomgeving steeds verder af. Ons welzijn en dat van onze natuur zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Een gezonde natuur helpt onze lucht te zuiveren, onze bodem te onderhouden, het klimaat te reguleren, uitbraken van ziekten te stoppen, voedingsstoffen te recyclen en ons van voedsel te voorzien. Gedurende miljoenen jaren zijn mens en natuur geëvolueerd. We leefden in en van de natuur. In de laatste eeuwen is met de groei van onze samenlevingen en economieën onze ecologische voetafdruk gegroeid. We zijn de aarde steeds meer gaan zien als de onze: gerund door mensen, voor mensen, ten koste van de natuur. Als we zo door gaan dreigen grote delen van onze planeet onleefbaar te worden. We moeten het levensweb wat ons ondersteunt herstellen en weer integreren in onze leefomgeving. Het besef dat het anders moet groeit met de dag. Het is tijd om onze leefomgeving te herstellen, nu het nog kan.

“Stop! Tot hier en niet verder!”, dat is de boodschap van de iconische vreedzame krijger in Venlo tijdens hoogwater in de Maas. Foto door Yannick Heumassej.

Haal meer uit de woningopgave

In 2030 wonen er naar verwachting 18,5 miljoen mensen in Nederland. Om al die mensen te kunnen huisvesten, dient Nederland in de periode tot 2030 bijna één miljoen woningen te realiseren. Eén miljoen woningen bovenop de bestaande woningvoorraad van 8 miljoen woningen! De invulling van deze forse opgave biedt uitgelezen kansen om te laten zien dat onze bouwcultuur anders ingericht kan worden. We doen onszelf tekort als we de woningopgave niet gebruiken om ook gelijk onze leefomgeving te herstellen. Daarnaast kunnen ook de noodzakelijke transities op het vlak van klimaat, energie, grondstoffen, welzijn, mobiliteit verder vorm gegeven worden binnen deze opgave. Dit wordt erkend door Minister Harbers in zijn Kamerbrief “water en bodem sturend” waarin hij aangeeft dat doelen voor klimaatadaptatie en waterkwaliteit niet los gezien kunnen worden van verstedelijking, woningbouw, landbouw en energievoorziening. Voor de woningopgave betekent dit niet enkel de focus op bouwen, bouwen, bouwen, maar een evenwichtige balans zoeken tussen de doelen voor de korte en lange termijn. Bundel de krachten vanuit de diverse sectoren en zoek naar eigentijdse integrale oplossingen. In samenwerking met overheden, organisaties, deskundigen en burgers keuzes maken en toe werken naar een gezamenlijk doel. Gebruik de woonopgave om Nederland naar een hoger niveau te tillen door een duurzaam en veerkrachtig herstel van onze leefomgeving.

Singapore, wereldwijde koploper in het integreren van natuur en stadsleven.

Grijs, groen en blauw in de bouw

Dat het anders moet is duidelijk, maar hoe? De essentie is om een gezonde leefomgeving als uitgangspunt te nemen voor elke gebiedsontwikkeling. Niet alleen gezond voor de mens maar ook voor de natuur. Dit vereist een andere manier van denken, doen en samenwerken. In bouwprojecten gaan we niet alleen meer voor grijs, maar ook voor groen en blauw. Integrale oplossingen, creativiteit en samenwerken zijn hierbij de sleutelwoorden.

Per gebied zal er gezocht moeten worden naar integrale oplossingen: oplossingen die meerdere doelen dienen. Hierbij zal er niet alleen naar de bouwtechnische uitdagingen gekeken worden (klimaat, energie, grondstoffen) maar evengoed naar de bereikbaarheid- en de welzijnsopgaven. Meer mensen betekent, behalve meer huizen, ook grotere mobiliteit, drukkere steden en daarmee grotere uitdagingen rond leefbaarheid en verduurzaming. Voorkom een verschuiving van problemen.
Analyseer de woningbehoefte en verken de mogelijkheden. Kijk naar zowel uitbreiding als stedelijke verdichting en transformaties. Naast kwantiteit ook kwaliteit: de juiste woning op de juiste plek voor de juiste doelgroep. Kijk vooruit: plan voor nu en voor de toekomst. Voorkom dat een verdichting van de stad resulteert in minder groen, slechtere mobiliteit en vereenzaming door het wegvallen van buurtfuncties.
Door verschillende expertises en belanghebbenden al in een vroeg ontwerpstadium te betrekken en een gezamenlijke ambitie en visie te formuleren, kan de ontwikkeling op meerdere vlakken tot een succes gemaakt worden. Zoek het in de gezamenlijkheid en waardeontwikkeling van de leefomgeving. Wees creatief in de oplossingen. Omarm de complexiteit. We moeten meer gaan doen met dezelfde ruimte met een gezonde leefomgeving als gezamenlijk uitgangspunt.

Studioarentz

Studioarentz werkt vanuit de overtuiging dat een zorgvuldige inrichting van onze gebouwde omgeving een positieve bijdrage kan leveren aan “bending the de curves”. Als strategisch ontwerpbureau, opererend in de voorlinie van de traditionele bouwketen, is het onze missie om deze nieuwe aanpak vanuit de vastgoedsector te stimuleren. Wij zijn vastberaden om de kansen in de woningopgave te benutten en te laten zien dat deze aanpak werkt. Op naar een gezonde leefomgeving voor mens en natuur!

Woonwijk Kerckebosch in Zeist, koploper in natuurinclusief wonen in Nederland.
Duurzaam, klimaatadaptief en natuurinclieve vastgoedontwerpen. Foto door Paul Bardagjy (links)
Circl, een circulaire en natuurinclusief bedrijfspand op de Amsterdamse Zuidas.
Een lokale maatregel ten behoeve van een betere leefbaarheid en meer veerkracht tegen klimaatverandering in de Spoorzone Tilburg. Foto door Tineke Dijkstra.